کد مطلب:301567 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:134

نکاتی چند در تاریخ زندگی حضرت ام کلثوم


علامه محقق تستسری دام ظله گوید: ام كلثوم دختر امیرالمومنین علیه السلام، ام كلثوم كنیه زینب صغری است.

این گفتار علامه تستری همان موضوعی است كه از كتاب «الارشاد» استفاده می شود كه در تعداد فرزندان حضرت علی می نویسد: زینب صغری كنیه اش ام كلثوم از فاطمه علیهاالسلام بوده است.

ولی ظاهرا اشتباه كرده است زیرا هم او و هم دیگران اتفاق نظر دارند بر اینكه زینب صغری دختر علی بوده ولی مادرش كنیز بوده است كه اگر او هم اسمش زینب باشد زینب وسطی و نه زینب صغری خواهد بود و از ظاهر عبارات دیگران فهمیده شود كه ام كلثوم اسم او بوده و اسم دیگری برای او كسی نگفته است بلكه،درباره دختران حضرت از فاطمه علیهاالسلام گفته اند، زینب كبری و ام كلثوم كبری، و گفته اند زینب الصغری و ام كلثوم صغری از كنیز و ام ولد بوده اند چنانكه مصغب الزبیری در نسب القریش گفته و در «تاریخ طبری» و دیگر كتابها آمده است.

خلاصه آنكه حضرت علی علیه السلام دو دختر به نام ام كلثوم داشته است، ام كلثوم كبری از حضرت زهراء و ام كلثوم صغری از ام ولد و برای هیچ یك از آن دو اسمی شناخته نشده است.

در اخبار آمده كه عمر به زور با ام كلثوم ازدواج كرده است، سید


مرتضی رحمه الله در این باره رساله ای دارد كه بر این مطلب اصرار و پافشاری كرده و دیگران بر انكار مطلب اصرار ورزیده اند.

حضرت صادق علیه السلام فرمود: بعد از آنكه عمر ام كلثوم را خواستگاری كرد... حدیث گذشته را آورد.

و در «نسب قریش» مصعب الزبیر گوید: ام كلثوم و پسرش زید بن عمر مردند و دو صحیه بر آن دو وارد شد و مشخص نگردید كه كدام یك از آن دو تن جلوتر مرده است و از یكدیگر ارث نبردند.

شیخ نیز مانند این روایت را نقل كرده است، و گفته اند كه وی از او دختری به نام رقیه نیز داشته است، بلاذری دختری دیگر به نام فاطمه را نیز افزوده است.و غیر از او فرد دیگری را ندیدم كه چنین گفته باشد.

در «معارف» ابن قتیبه آمده كه بعد از عمر محمد بن جعفر با او ازدواج كرده است و پیش از آنكه ام كلثوم بمیرد او خود مرده و بعد از فوت او بار دیگر با عون بن جعفر ازدواج كرد و در همسری با او از دنیا رفت.

در «نسب قریش» آمده است: بعد از عمر، عون بن جعفر با او ازدواج كرد و بعد از مرگ او با عبدالله بن جعفر ازدواج نمود و او نیز بعد از مدتی از دنیا رفت و ام كلثوم زنده بود. [1] .

به هر حال، اگر این داستان درست بوده و از حقیقت برخوردار باشد، خود گواه بر شدت مظلومیت حضرت علی علیه السلام بوده و بیان كننده جو سیاسی حاكم بر مسلمانها در آن زمان است.



[1] قاموس الرجال، 10/ 205.